ضرایب رطوبتی خاک
منحنی رطوبتی خاک مبین نبض رطوبتی خاک است، به طوری که در یک مزرعه با تعیین منحنی رطوبتی خاک می توان به وضعیت رطوبتی خاک پی برده و میزان آب
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : powerpoint (..ppt) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید : 8 اسلاید
قسمتی از متن فایل
بنام خدا
ضرایب رطوبتی خاک ( Soil moisture coefficient )
ضرایب رطوبتی بیانگر رطوبت های معین و مشخص در خاک هستند که برحسب پتانسیل ماتریک خاک تعریف می شوند.
1- رطوبت اشباع ( SP= Saturation Point )
رطوبتی که در آن تمام منافذ و مجاری خاک اشباع از آب میباشند. در این حالت پتانسیل ماتریک در خاک برابر با صفر خواهد بود.
با گذشت زمان در اثر ثقل و دیگر عوامل (مانند تبخیر، تعرق و غیره) در بخشی از منافذ هوا جای آب را گرفته و رطوبت خاک کاهش مییابد.
2- رطوبت ظرفیت مزرعه ای ( FC= Field capacity )
مقدار رطوبتی است که خاک اشباع، پس از مدت زمان معینی و پس از خارج شدن بخشی از آب خاک (آب ثقلی) تحت نیروی ثقل زمین، در خود نگه می دارد.
در خاک های زراعی معمولا این ضریب رطوبتی 24 تا 48 ساعت پس از اشباع خاک، روی میدهد.
FC بالاترین حد رطوبتی است که خاک میتواند نگهداری نماید. در این سطح تمام منافذ درشت یا انتقال دهنده آب، زهکشی شده و آب درون منافذ درشت با هوا جایگزین شده است.
اندازه گیری رطوبت FC در مزرعه، به صورت متداول با اشباع نمودن خاک و پوشاندن سطح آن را با نایلون و اندازه گیری رطوبت تا رسیدن به رطوبت تقریباً ثابت مشکل است.
ضرایب رطوبتی خاک ( Soil moisture coefficient )
برای اندازهگیری FC میتوان از دستگاه صفحات فشاری استفاده نمود، در این صورت رطوبت خاک دستنخورده زمانی که مکش آن به یکسوم اتمسفر (تقریباً atm 0/33) برسد برابر FC خواهد بود (این حد در خاک های متوسط بافت در حدود مکش 0/2 و برای خاک های ریزبافت در حدود مکش 0/3 اتمسفر است ).
روش دیگر اندازه گیری FC ، استفاده از تانسیومتر است .
3- رطوبت نقطه پژمردگی دائم ( PWP =Permanent wilting point )
رطوبت خاک در مکش atm 15 را رطوبت نقطه پژمردگی دائم می گویند که در این حد، گیاه قادر به جذب آب از خاک نبوده و به صورت پژمرده باقی می ماند مگر اینکه به خاک، آب اضافه کنیم .
این حد مقدار رطوبتی است که در آن مقدار نیروهای نگهدارنده آب در خاک بیش از مقدار مکشی است که ریشه گیاهان میتوانند برای جذب آب از خاک اعمال نمایند. پس از این نقطه با کاهش رطوبت گیاهان به طور دائم پژمرده شده و زمانیکه در محیطی با رطوبت نسبی 100 درصد قرار گیرند، مجدداً تورم و شادابی خود را بهدست نمیآورند .
برعکس FC ، مقدار PWP بهطور معنیداری تحت تاثیر خاکدانهسازی، تخلخل ساختمانی و مقدار ماده آلی خاک نیست. بنابراین مقدار PWP اساساً تحت تاثیر مقدار و نوع رس خاک است.
ضرایب رطوبتی خاک ( Soil moisture coefficient )
4- رطوبت هیگروسکوپیک ( Hygroscopic moisture )
رطوبتی که در آن خاک عملاً از آب موئینگی خالی شده و فقط آب به صورت جذب سطحی وجود دارد و لایه باریکی آب دور تا دور ذره را فراگرفته است.
این رطوبت در حدود مکش 31 اتمسفر ایجاد می شود. اگر نمونه ای از خاک آون خشک ( 105˚C ) را در فضایی با رطوبت نسبی ( RH ) 98 درصد و دمای C ˚20 قرار دهیم و صبر کنیم تا تعادل بین خاک و محیط برقرار شود، حداکثر آبی که خاک می تواند از این فضا جذب کند برابر رطوبت هیگروسکوپیک خواهد بود.
رطوبت هیگروسکوپیک با سطح ویژه خاک مرتبط است و هرچه سطح ویژه خاک افزایش یابد، رطوبت هیگروسکوپیک هم افزایش خواهد یافت.